Piemontčis da arconņsse e da garantģ pėr na mossion ch'a l'é sčrnia 'd siviltą.

Ij rėscontr a son fąit pėr discute e pėr ten-e 'nformą, coma as disģa 'n latin, slė "status quaestionis". Nen un cas che a l'ultim rėscontr antėrnassional dė studi an sla lenga e la literatura piemontčisa, ch'a l'é tenusse ai 10 e a j'11 ėd magg a Palass Bareul, a sia sentusse l'esigensa 'd ciamesse a che mira soma con la costion dėl piemontčis e dle nņste legi nassionaj ('l Senat ch'a l'ha aprovą la lege n. 3366 "in materia di tutela delle minoranze linguistiche storiche" tajand fņra ėl piemontčis dal nłmer dle lenghe arconossłe.). Pa bastą che fin-a dal 1981 ėl piemontčis a sia stąit arconossł an sėl Rapņrt 4745 dėl Consčj d'Eurņpa tra le lenghe minoritarie. Pa bastą che la Region Piemont a l'abia aprovą e modificą ant ėl '97 na lege pėr la tła dla lenga piemontčisa come un-a dle quat (con l'ocitąn, ėl franch-provensal e 'l walser) ch'a fan part dėl patrimoni regional. Pģ che giust alora ch'a s'insista pėrchč l'ingiustissia 'd na lege nassional bėstņrta a sia drissą. E prņpi pėr sņn a la fin dėl rėscontr ėd Palass Bareul a l'é votasse a l'unanimitą na mossion "pėr la lenga piemontčisa". Lamentand "un tņrt che a l'ha frapą 'nt ėl pėrfond la dignitą e 'l sens ėd giustissia dla gent dėl Piemont", la mossion a ciama che "la lenga piemontčisa a ven-a giontą a la lista dle lenghe da arconņsse e garantģ". Nen mach, ma che a la Region Piemont "a sia dąita la competensa legislativa pėr un bilinguism ufissial italian-piemontčis"; che "a-i passa pa ancor d'ąutri ani pėr istituģ 'd catedre 'd lenga e literatura piemontčisa ant j'Universitą 'd Turin e dėl Piemont" e che an prevision dij Gieu olģmpich ėd l'invern 2006 "as fassa an manera che 'l piemontčis a ven-a considerą lenga co-ufissial ant la sirimņnia d'overtura e arlongh tut l'arch ėd le manifestassion". Coma nen esse d'acņrde? A nė smija che sossģ a sia fąit ant lė spģrit ėd salvé tut lņ ch'as peul salvesse 'dnans ch'a fassa neuit. Na sernia 'd siviltą. Fņra da tute le identitą blocą, la mossion a n'anvita a pensé che salvé quaicņs ėd noi a l'é salvé quaicņs ėd tuti.

ėd Giovanni Tesio - dal Vėnner dLa Stampa dël 23 ëd Magg 2003



Indietro