Ėl president dėl Consčj Regional Cota, a l'ha parlą ėd costituģ n'Assessor a
l'Identitą piemontčisa e un giornal a l'ha słbit sotligną la maiuscola -
ch'a l'é prņpi mach na costuma grąfica - coma s'a fussa n'at d'adorassion
(mi scrivo la maiuscola 'dcņ quand che parlo dl'Assessorą a la Coltura). A
l'é na propņsta ch'andarģa rasoną e 'nvece mach na gran cagnara contra.
Parlene? Nņ, sparomje, mobilitomse, foma la gučra. Mi veuj esse ciąir: son
mai stąit leghista [mi anvece sģ, n.d.d.] e lņ ch'a l'ha sempre fame mal a
l'é pitņst che la "snistra" a l'abia mai capģ l'importansa 'd serti
argoment. Liquidassion e pregiudisse.
Ma cost a son discors ch'a l'é mej ten-e distint: un cont la custion dla
coltura, n'ąutr la custion polģtica. Pėr lņ ch'am riguarda mi difendo lņ
ch'a meuir con lė spirit profondament democrątic dla varietą e dėl
pluralism: sensa acaniment ma con bon-e rason. Son francament unitare [mi
anvece nņ, n.d.d.], goardo al mond, parlo italian (e chėrdo gnanca mal), ma
prņpe pėr sņ l'hai nen por d'esse piemontčis e 'd parlé e scrive piemontčis.
A cost propņsit soma torna da pé. Lė stņrich Angelo d'Orsi a dis che na
lenga a esist s'a l'é parlą e s'a l'ha na literatura. Giusta coma la
piemontčisa. Gnun-e nostalgģe dėl piemontčis pur (mai esistł), ma parlé lo
parloma 'ncora 'n tanti e na literatura piemontčisa a esist da sécoj (dal
Sčtsent dritura an manera fosonanta). Alora? Soma sempe lģ. Oflé fą tņ
mesté. Tute le vņte ch'as parla 'd piemontčis cola ch'as auto-definiss
"intellighenzia" a sė spela 'l servel pėr dine ch'i soma frust e fin-a 'n
bel pņ fassista (tant le parņle italian-e a ven-o gił bondose).
A l'Orsi a-j ven la pel d'ņca mach a sente parlé 'd serte andan-e, e
guajamai a vorčj fé cheicņs ch'a marca protession e salvaguardia, a l'é coma
guardeje ij manighin ai mņrt, coma ciapé j'oloch. Provoma alora a fé
j'inteletuaj dabon. mi a l'han mostrane che chi a l'ha 'l servel a dovrģa
rasoné, nen tiré 'd fusilią ant ėl mugg. An nņm ėd cņsa peui? A nņm ėd chi?
A sarģa bel savčjlo.
ėd Giovanni Tesio - dal Vėnner dLa Stampa dël 14 ëd Novčmber 2003