Mëco Bësson, na vita da mèistr da bòsch a conta atrass, tàule e nosere 'd sò mësté.
A l'é un lìber ch'a fa gòj arsèive. Antant përchè a l'é n'editor, "Fusta" ëd Salusse (via Colombaro dei Rossi 2b, tel. 0175/249251), ch'a l'ha decidù d'angagesse 'dcò për ël piemontèis, e peui përchè a l'é l'euvra prima 'd n'àutor che a l'ha passà soa vita come mèistr da bòsch, n'artigian che a l'ha l'orgheuj, giust, ëd sò travaj, che quand a l'ha "tacà 'l faudal al ciò" a l'ha decidù 'd ciapé la piuma e scrive ij sò arcòrd, an pròsa e an poesìa, an piemontèis. Sernia obligà a dis ant l'achit antitolà "Ël përchè", "përchè tuti ij mè arcòrd ... a son an piemontèis! Coma i peuss scrive e ciaciaré dël varlet, dla varlòpa, dël piajo, dël truschin se nen an piemontèis. An italian as perd ël calor ... ël bel deuit dij nòm. E peui an italian ... a scrivo già tuti". L'autor a l'é Mëco Bësson (Domenico Bessone), salussèis, classe 1935, për tuta la vita mèistr da bòsch: "mi i l'hai gnun-e pretèise d'esse 'n poeta e tanto meno scritor, ma artigian sì! ... e se pròpi a venta blaghé! ... i vorìa blaghé coma artigian, përché i son sicur dël mësté, ëd savèj-lo fé e mostré". E a l'é costa na diciarassion ch'an dis tut dl'òm, e ch'an dis tant dël lìber.
Pròpi përchè a scriv ëd lòn che soe man, sò pensé, sò cheur a l'han fàit
("... mi i son n'artigian ch'im vagno 'l pan
con ël cheur e con le man.
Le man ch'a torzo, ch'a tajo e ch'a rangio
sempe pensand al doman")
ël risultà a l'é un lìber motobin original ant ël panorama 'd nòsta leteratura: ch'an parla 'd travaj, d'atrass, 'd ròbe fàite, tàule, cadreghe, 'd bòsch e nosere; ma 'dcò 'd montagna, d'òrt ("ël tapara sagrin, la veuja 'd fé!"), 'd përson-e
("Da Olivé 'l brochëté,
tuti ij géner ëd bròca,
it j'ere sicur ëd trové"),
d'arcòrd, d'ancheuj ... Con bel ghëddo e con na scritura s-cëtta e genita. "Mèistr da bòsch. Arcòrd ëd vita e 'd travaj" a l'é 'l tìtol dël lìber (coordinament editorial ëd Piero Dematteis, revision dla grafìa piemontèisa 'd Michele Bonavero, pp. 147, 2004, euro 18): pagine ch'a l'han ël profum dël bòsch e ël profum dl'amor për la vita. Cha l'é la ròba pì bela ch'a-i sìa.

d'Albina Malerba - dal Vënner dla Stampa dël 18 ëd giugn dël 2004


Indietro