Casalis e Arnaud, poeta dl'Eutsent ant un-a edission ëd Nòste Rèis

Fàule ch'a son nà për mosté l'italian a le masnà ch'a savìo mach ël piemontèis, fàule ch'ancheuj as pùblico për mosteje 'l piemontèis a le masnà ch'a san mach l'italian e magara quàich tochèt d'àutre lenghe coma l'inglèis. J'agn a passo e le còse a cambio. Ma lò ch'a conta a l'è la vita dle lenghe ch'a vivo (tròpe passà a son stàite sonà con tròpa pressa e per boneur a-i è 'd mòrt ch'a son desvijasse prima d'esse sarà 'nt la cassia). E donca a l'é prò na bela còsa che Fransèsch Rubat Borel a l'abia soagnà për le edission ëd Nòste Rèis un lìber doa a cheuj ste "Fàule për le scòle" ch'a l'han scrivù doi poeta e prosator piemontèis, Carlo Casalis e Giusèp Arnaud (pp. 160, s.i.p.). Rubat Boret a l'avija già dane, ant l'istessa colan-a, le "Fàule moraj" 'd Calvo. Adess a continua ant la stessa carzà e a gionta 'n tìtol a n'arserca ch'a l'ha ij so mérit nen mach gropà a la fiusa che le masnà neuve a leso d'euvre fàite për le masnà d'un sécol e mes fa, ma 'dcò pensà për fé cognësse a tuj coj ch'a l'han veuja d'anformesse sël patrimòni dla nòsta poesìa, dla poesìa ch'a l'é esprimusse 'n piemontèis. Casalis a l'era 'n prèive 'd Moncalé (mòrt dòp dël 1842) ch'a l'ha fàit ël professor, ch'a l'é stàit bastansa 'n vista, ch'a l'ha scrit na comedia nen mal, "La festa dla pignata", e 'd poesìe religiose. Arnaud a l'è 'n "carneade" che na savoma pòch o gnente (dël 1848 a l'era 'ncora 'n vita). Ma tuj doi a l'han dane, tra Napoleon e Restaurassion, coste fàule scrite con n'orija a Esòp e a Fedro e n'orija ai favolista dij sò temp. A l'é 'ncora na gòj lese ant un bel piemontèis le stòrie dl'agnel e dël luv, dël cornajass e dij pavon, dla cioss e dij polastrin, vintesinch fàule dël Casalis ch'a l'han sò ghëddo personal, combin ch'a toco nen la fòrsa poetica e politica dël Calvo. A l'é 'ncora 'n godiment lese le sëddes fàule dl'Arnaud che gnanca coste a s-cianco la pel, ma a fan soa pari. Tenù cont dla destinassion, tuti doi ij nòsti favolista a san combiné soe stòrie con bon gust. Nen un miràcol, ma - miraco - na bela resistensa, ch'an parla 'ncora ancheuj tra cioss e polastrin, tra aso e can doghin. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 30 dë stèmber dël 2005

Indietro