Un lìber ch'a parla 'd campagna e mësté da Alpignan a Pianëssa rivand a Caslëtte

L'Università dle Tre Età d'Alpignan, Pianëssa e Session ëd Caslëtte, sota 'l tìtol «Vagnesse 'l pan...un viagi ant ël mond dël travaj, përché ant l'avnì as na conserva memòria», a l'ha pen-a publicà an volum (edission fora cormersi, pp.79, con bele ilustrassion) le arserche dël Cors «Lenga e leteratura piemontèisa» tnù da Remo Bertodatti. A la realisassion dël lìber con Bertodatti a l'han colaborà Aldo Laterza e j'anlev Mariangela Frenello, Piero Ferrarotti, Ange­la Canalis e Silvana Canadese. Na bela manera 'd cudì un cors pien ëd sust. Struturà an tre part, un-a për pòst, a s'ancamin-a con ël tra­vaj a Pianëssa, «quandi l'econo­mia a l'era fondà squasi mach an sl'agricoltura e an sl'artisanat» e «a vagnesse 'l pan a s'ancaminava motobin prest». Quand ij cit a cudìo le bestie da cortil, «a dasìo na man a sfojé e sgrané la melia, a cheuje la fruta, a tiré l'eva da le fontane e dai poss». E ambelessì a son descrit la trebiatriss, l'anlevament dij bigat; la figura 'd «Gioanin dle viture», le prime industrie, le fornase, ël tupiné, le cassin-e. Për Alpignan i lesoma dij minusié, dij laboratòri e bòite, dla giassera, dle fabriche come la Philips; e dla tipografìa Tallo­ne: «un gròss cadò» che ant la sitadin-a riva ant ël 1960. Ma Alpignan a vanta 'dcò un giovo lutié: Luciano Golia, n'artista conossù ant ël mond. Coma për Pianëssa edcò ambelessì a-i son vàire testimonianse 'd përson-e ch'a conto, ch'a arcòrdo sò më­sté: për tute i sitoma la testimoniansa d'Olimpio Oldano, ël postin, classe 1912, mancà pòch dòp la publicassion dël lìber. Për Caslëtte ij travaj a j'ero a la cava ëd magnesite, ël bòsch sël Musiné, la campagna, ma 'dcò tanta emigrassion an Argentin-a e an Fransa. Un lìber motobin pressios (an piemontèis con italian a front), coma documentassion e testimoniansa, për arcordé, ma 'dcò për savèj, për conòsse nòsta gent e soa vita, tut lòn ch'a l'han fàit për «gavesse la pì gròssa» e creé ël benesse ed nòste ca d'ancheuj. d'Albina Malerba - dal Vënner dla Stampa dl'11 ëd novèmber dël 2005

Indietro