Na stòria dl'Assedi 'd tërsent agn fa ch'a torna a l'ansëgna dla Ca dë Studi

Na bela novità ch'a torna. Stavòta as trata d'un bel librèt che grassie a Albina Malerba (a-i è ëdcò na pagina satìa 'd Pare Giuliano Gasca Queirazza) a l'ha publicà la Ca dë Studi Piemontèis arpijand (an anastatica) n'edission ch'a l'avija fàit squasi quarant'agn fa Renzo Gandolfo ant la colan-a dë «Studi e Testi Piemontesi». L'euvra a së s-ciama «L'Arpa discordata» (pp. XXVII-76, euro 11) e an parla - tratandse dël ters sentenari - dël famos Assedi 'd Turin che st'agn sì as arcòrda con tante inissiative 'd tute sòrt: consert, lìber, rëscontr, conferense, manifestassion e via fòrt. Gnanca mal - a më smija - s'a nass lì 'n neuv temp ch'a portrà ij duca 'd Savòja a dventé re. L'autor dl'«Arpa» a l'è motobin probabilment ën prèive, don Giuseppe Antonio Tarizzo, ch'a l'ha conta con gust e 'd bon giust (fin-a con bon giuss) tut lòn ch'a-j capitava 'd registré vardandse 'n gir ai temp dl'Assedi. As dirìa na «crònaca» poetica an vers, ch'a l'è come n'esercitassion marginal ëd n'euvra an italian, «Ragguaglio isterico dell'assedio, difesa e liberazione della Città di Torino», che 'l Tarizzo a l'avija scrit prima. Ma costa sì a l'è n'esercitassion tanto pì pien-a 'd sust e 'd varietà, a l'ha n'aria dësgagià e popolar, con tut ch'a sia n'euvra scrita da un ch'a savia fé. Dene 'n pëssion? Prest fàit. Basta pensé a la sconda stròfa, ch'a da l'ideja 'd në sfolament ch'a peul smijeje a d'àutri sfolament peuj vnù 'nt ël temp dapress: «O Dio! Chi podria raconté/ La gran furia de mené ël pè./Tutt'el monderà de trott/ Për emballè i so fagott,/ Camise e lingiarìa/ Con la pecitta famìa,/ A dè partì a la mojer,/ Chi Për le bande de Cher,/ Chi Për Carmagnola,/ Al Mondovì e Salussola». Paròle piemontèise 'd tërsent agn ch'a fan vnì a ment ij quadre 'd géner (vnù na frisa apress) ëd Domenico Olivero. Ritrat aùss ëd gent ëd tute sòrt (aristocratich e popolan, militar e borghèis) an mes a la buria ch'a fa 'd Turin na sità pien-a 'd còse da dì, pien-a 'd còse da fé. Na bela manera d'arcordé 'n sentenari dij nòsti. Un dij pi memoràbij. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 20 d'otóber dël 2006

Indietro