Arcordand Luigi Olivero
A l'é un dij poeta pģ fņrt dla literatura an piemontčis dėl Neuvsent, Luigi Olivero. A l'é un ėd coj ch'a l'han fąit ėd pģ pėr ai-nove manere e langage dla poesģa. Un ėd coj che ansema a Pacņt a l'han travają pėr tiré fņra la poesģa piemontčisa da na tradission garga. Un ėd coj ch'a l'han possala a pijé fiusa an chila, a dventé mura e neuva.
Chiel a disģa con n'ardiman tut sņ: «La leteratura piemontčisa a sta finalment sopatandse da j'ale anurfatije la póver dėl sedentarism municipal pėr ėlvesse a un vņl pģ lģģber e pģ ąut ant ėl cel dla vera poesģa». E a l'avia d'ideje bin ciąire: «dagią che poesģa a l'é sempre elevassion, ch'a sia scrita an dialčt senegalčis o an grech antich». E a disia 'd cņse bin sangią: «A significa pģ nen fé rime sartoirėtta con scarpėtta, bochin con basin, cheur con maleur, fé dle longhe tiritere geologiche pėr conté ij risultati sentimentaj ch'a l'ha dąit l'esame microscņpich ėd tute le giąire dėl Valentin». E a fasģa 'd nņm, ch'a l'avģo gnente da spartģ con Viriglio e Paggio Fernando. E costi nņm a l'ero Baudelaire, Verlaine, Rimbaud, Leopardi, Campana, Rubén Dario e Mistral. Olivero a l'é mancą des agn fa a 86 agn. Na vita longa pien-a 'd vita.
Ma a la fin, forse, 'dcņ na solitudin bastansa marcą. D'ąutra part a l'era mai stąit tan da conventicole e da confrerģe. A l'era pitņst na person-a daspėrchiel. Tutun Pacņt a l'é col ch'a l'ha tenulo a batesim e ch'a l'ha parlane - bin distant pėr carater e pėr deuit - con la pģ pien-a convinsion.
A des agn da la mņrt la Comun-a 'd Vilastlon (pais dova Olivero a l'é ną dėl 1909: soma davsin al sentenare dla nąssita!) a organisa con la Fondassion Ferrero d'Alba, con la Famija Albčisa, con l'Associassion «AssOlivero» un rėscontr ch'a s'ėntģtola «Luigi Olivero, cantor ėd soa tčra, počta dl'umanitą» e ch'a sė tnirą saba 17 e dumģnica 18 ėd mars an Alba, ant la sede dla Fondassion Ferrero (Auditorium Centro Convegni, stra 'd Mezzo, 44).
Sota la diression sientģfica 'd Sergio Gilardino, tanti studios dl'euvra d'Olivero e dla literatura piemontčisa. Saba Fabrissi Arnaud a parlerą 'd «n'ėschiss ėd biografia», Giovanni Delfino dla cronologia dl'«opera omnia», Alfredo Luzi dla scrittura počtica, Dario Pasé 'd Roma e dij poeta roman ant soa euvra, Gianluca Ferrini e Fransesch Rubat Borel 'd soa lenga e 'd sņ lengagi.
Dumģnica 'd matin a parleran Giusep Gorģa («'l neuv silabare dla literatura piemontčisa») e Vincenzo Jacomuzzi («Ij romans italian d'Olivero»). Peui Gilardin a sara con un tģtol feu e fiame, «L'ardiman dla svantarģa: cant dėsvėrtoją e avangarda an sla taulņssa počtica 'd Luis Olivé».
Un programa s-ciass e titolą ch'a mancrą nen ėd risulté 'n passagģ amportant pėr na descoverta neuva d'un poeta dabon.

ėd Giovanni Tesio - dal Vėnner dla Stampa dėl 16 ėd Mars dėl 2007


Indietro