«Leggende delle Alpi» 'd Maria Savi Lopez
Piemonte in Bancarella a pņrta an giojera an costi dģ la ristampa, con n'introdussion 'd Massimo Centini, d'un euvra motobin anteressanta, surtģa dėl 1889: «Leggende delle Alpi» 'd Maria Savi Lopez (pp. XXXII-358, euro 15). Ma chi a l'era Maria Savi Lopez?
I l'oma parlane con Giuseppe Goria, studios angagią e original ėd leteratura piemontčisa che sla vita dl'autris a l'ha fąit diverse arserche: «A nassģa a Nąpoli al 6 d'avril dėl 1846 e a rivava a Turin giovo 'ma tut con sņ pare, esilią dal Regn ėd le Doe Sicilie pėr soe idčje liberaj, che a j'ero gią stąite angage 'd vita pėr d'ąutri 'd soa famija. A muirģa dėl 1940. Famija avosą, cola 'd Maria, ij Lopez y Pardos, cavajer dėl Regn dė Spagna, a son rivą ant la capital partenopea ant ėl 1784, dapress a Carl ėd Borbon. D'idčje neuve a l'han portą djj Lopez a l'esili e ‘l pare 'd Maria a sņ abrģ turinčis. An costa sitą chila a l’é chėrsła, a l'ha studią e a l’é mariasse dėl 1875 con ėl piemontčis Savj, pare dėl fieul Pąul (25 ėd nočmber 1876). Cost-sģ, laureą a Nąpoli ant l'ann académich 1897/98, docent a j'universitą 'd Pavia e 'd Catania, a l’é stąit tradutor dė Schopenhauer, ma dzortut ėstudios ancreus ėd le lenghe romanze. A muirģa a Nąpoli al 27 ėd fervč dėl 1919, ant la sitą che a l’é restaje gropą, coma la mare, a l'istessa manera 'd Turin. E a l’é miraco franch pėr cheuje an pien l'arditą e la tradission ėd le doe famije che a l'ha vorsł gionté a sņ nņm ėd nassensa, Savj (a na fa fé la scheda anagrąfica), ėl tratin e 'l nņm ėd la mare, parčj com a l’é mansioną ancor ancheuj ant soa dissiplin-a».
E 'l lģber dle legende? «La cujģa passienta - a fortiss Giusep Goria - 'd material narativ orali e popolar ėd Maria (bele ant soa manera pģi leteraria che sientģfica) a pņrta un contribł a la conossensa d'un passąa comun che l'Anconsient coletiv an arvela ant ėl Mit; ėl travaj dėl fieul, dal léssich e da le fončtiche dla bassa latinitą e dle parlade volgar, a marca la stra e la diression dle lenghe e dle literature neolatin-e».
Faje, fior, faunčt, masche, culčs, montagnin, castej, castagne, lagh...un mond fantastich e amusant cost dle «Legende delle Alpi». A l’é nen scrit an piemontčis, ma a val la pen-a sitelo an costa sede per ėl valor ch'a l'ha pėr la nņsta stņria popolar e pėr la nosta stņria tut curt. Sensa conté che l'ocasion dla ristampa a peul ėdcņ esse ansiganta pėr arlese d'ąutri travaj dla turinčisa adotiva (coma a l'ha bin spiegane Goria) Maria Savi-Lopez.

d'Albina Malerba - dal Vėnner dla Stampa dėl 14 dė dzčmber dėl 2007


Indietro