Dissionari novarèis

Grassie a la Comun-a 'd Noara a torna (a l'é la tersa edission) ël «Nuovo dizionario dël dialetto novarese» (pp. 368, s.i.p.) 'd Carlo Oglino, un dij fondator dla "Famiglia Nuaresa", mancà a novantun agn dël 2007. Na personalità, ch'a l'ha fàìt tan për fé conòsse Nòara e 'l Noarèis. Nen mach ël vocabolari, ma d'àutri lìber coma «Al Cantunin Nuares», «Nuara int'al me cassèt», «Nuara e la sò babìa». Tuti lìber ch'a marco na passion e na competensa ch'a son forse tipiche dij diletant, ma dij diletant ch'a san còsa ch'as diso e a san passionesse e a san desse na dissiplin-a e a san scoté 'dcò la poesia («Nuara int'al mè cassèt» a l'é giusta nà për arcordé ij poeta Alessandro Bermani e Dante Ticozzi, doj dij sinch che Pacòt a l'avìa 'ncontrà quand ch'a sercava dë slarghé lë slans ëd soa arserca poetica. La tersa edission dël vocabolare a l'é 'ntitolà «Dizionario popolare del dialetto novarese» an sla covertin-a (ma 'ndrinta a manten ël tìtol ch'i l'hai già dit). L'edission a l'é staita cudija (për lòn ch'as capiss, përchè sì la discression a l'é fin-a tròpa) da Guido Gaiani, ch'a stërma sò nòm ant un cantonin dël «colophon». Pa custion ëd grafia. Lassoma sté se a sia possìbil scrive ant un-a grafìa unificà. Lòn ch'a conta, sì, a l'é la richëssa dël repertòre, le paròle ch'a seurto da na tradission, le paròle che un a peul trové 'nt ij doi sens: dal novarèìs a l'italian e da l'italian al novarèis. A l'é prò bel mëssoné paròle ant un vocabolari. Pijesse 'l temp për gavesse quàich dubi, fé quàich viagèt ëd coj ch'a-j piasìo tan a Primo Levi. Da «guta, gutìn, gutòn» - ch'a l'é squasi na canson - a «pustèmia», ch'a l'é nen na bëstëmmia. Da «pursclatà», ch'a l'é gropà al di ch'as massava 'l crin, a «urgèli», ch'a son come 'd bolé. Original la manera dë scrive 'd vòte le definission, doa as mostra 'l gust përsonal ëd chi as n'anfot dle costume acadèmiche. Magara a fa nen pròpe «sientìfich». Tutun a fa gòj e a giuta (tuj) a fesse 'd cognission. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner ëd La Stampa dël 6 ëd giugn dël 2008

Indietro