Barba Tòni, «Opera poetica occitana» |
A l'é sì dëdnans a mi. Un bel volum, gròss ch'a basta. Bel da vardé e pì che tut da lese. Na gòj ch'a s'ëntitola: Antonio Bodrero, «Opera poetica occitana» (pp. 1072, euro 30), publicà da Bompiani (con l'agiut dla Regione Piemont e d'Ousitanio vivo) ant un-a colan-a 'd bon nòm ch'a pudrìa smijé 'n pò dròla e che al contrari a l'é fin-a giusta. Giusta përché as peul bin disse che Barba Tòne a sia stàit nen mach ël poeta ch'a l'éma 'dcò un pensador ch'a l'ha rasonane dla vita e dël mond. Ël volum a l'ha cudilo Diego Anghilante e vuroma dì sùbit ch'a l'ha cudilo coma ch'as deuv, combin che - coma as dis an inglèis - l'editing (e sì a intra la ca editriss) a pudèissa esse pì scrupolos. Tut sùbit i l'hai dubità che Anghilante a feissa n'operassion motobin parsial (dëstaché la part ossitan-a 'd Barba Tòni da la part piemontèisa a l'é an efet n'operassion parsial). Ma peuj an lesand l'introdussion (na longa introdussion) peuss dì che Anghilante a l'ha fàit n'operassion onesta e a l'é nen pòch. Onesta përchè? Prim, përchè ch'a l'ha travajà tant a sgaté ant la vita e ant ij passage 'd Barba Tòni, che savijess mai bin anté trovelo. Second, përchè ch'a l'ha arconossù che la part piemontèisa a l'é la pì gròssa 'd soa euvra e 'dcò ch'a l'é fòrta, rica, poeticament susnosa e sostnùa. Ters, përchè ch'a l'ha ametù che cheich pregiudisse ant un prim temp a l'avìa rusialo, ma che peuj a l'é dëstisasse an travajand an sij test e an sle ideje d'un poeta che mi diso «impolìtich» combin ch'a sia ostinasse a pié part, a campesse an politica, a fé 'd sernie magara balarin-e ma sempe an tuta convinsion. Për mi Barba Tòni a resta un poeta grandios e l'euvra ossitan-a (ch'a l'ha soa bela manera, e sòn Anghilante a lo dis bin) a va lesùa sempe con l'euvra piemontèisa: lesìe separà a l'é fé tòrt a la natura (dcò critica) dle còse. Sto eror ant l'introdussion Anghilante a lo fa nen. E a va dit. Lon che 'ntocrìa fé a l'é 'n travaj sistemàtich ëdcò për la part piemontèisa. Ma sòn - a part ël gròss travàj che la Ca dë Studi a l'ha sempe fàit - a l'é gropà a tròpe dificoltà obietive: da na mira 'ntocrìa avèj ij finansiament che j'ossitan a l'han garantì për lege, da l'àutra 'ntocrìa che l'avèisso cheidun ch'a l'abia la passion e la competensa d'Anghilante për butesse a 'n travaj - tut dit - sinch o ses vòte pì gròss. Tute còse da sbaruv. Combin ch'i perdo nen la speransa ch'a peusso capité. ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette ëd La Stampa dël 1m ëd luj dël 2011 |
Indietro |