Ij piemontèis d'Argentin-a

A l'é staje un temp (mach 5 o 6 ani fa) che mersì a l'angage dla Region Piemont, l'Università 'd Turin a l'ha organisà un master an Argentina. N'esperiensa che, chi a l'ha fala, a dësmentierà nen. Chijcòs a l'é sëmnasse e adess an ritorno tanti cadò: antant a Còrdoba a fan lession ëd piemontèis, e a son ospità a l'Università; tanti piemontèis ch'as conossìo gnanca, as radun-o tute le sman-e ansema për parlé 'd Piemont e 'd piemontèis an piemontèis. Peui internet, fb, e j'àutri angign modern a giuto a manten-e viv ij rapòrt. E adess a son lor ch'a peulo dene lession, mostrene chijcòs. An costi di, diversi argentin a son stàit an Piemont, për sò cont, o ansema a «La Cantada» 'd San Francisco. Travers d'amis a l'é rivane un bel lìber ëd Francisco I. Giletta, avocat ëd San Francisco (soa famija a vnisìa da Scarnafis e Cavalimor për part ëd pare, e da Turin për part ëd mare), da tant temp angagià ant la Familia Piemontesa dël pòst, tant che dël 2009 a l'avìa avù 'l «Premio Nacional Piemontes en Argentina». A l'é na «Seleccion/Raccolta» 'd proverbi piemontèis, con tradussion an spagneul e an italian (pp. 198, distribussion soagnà da l'Archivo Gráfico y Museo Histórico de San Francisco; a la tradussion a l'ha colaborà Maria Teresa Frusso). «Voglio chiarire - a scriv Giletta - il perché del mio amore alla lingua piemontese...Nato in campagna vicino a San Francisco... da piccolo solo parlavo codesta lingua, che tra l'altro era quella che parlavano i miei genitori ed i miei nonni a casa...Vorrei ricordare che a San Francisco e a Rafaela fino agli anni 1930-1940, non si trovava lavoro in magazzini e nemmeno in Banca se non si conosceva questa lingua dato che tutti parlavano il piemontese. Perciò considero che esiste una regione Piemonte in Argentina...». A l'ha rason da vende Monsù Giletta, a-i é n'àutr Piemont dëdlà dël baciass, un Piemont fier ch'a l'ha pì consiensa e pì afession a soa lenga e a soa coltura che nen ij piemontèis ch'a son ambelessì, e miraco a l'avrà fin-a pì d'avnì. An efet, për ògni proverbi Giletta a dà nen mach na tradussion, ma a në spiega 'l contnù pì profond, ch’a dventa ocasion ëd na conta, na stòria dij valor e dla tradission, calà ant l'esperiensa dla vita 'd tuti ij dì. Un bon travaj. Na bela lession dai piemontèis d'Argentin-a. d'Albina Malerba - da TORINOsette ëd La Stampa dij 7 d'otóber dël 2011

Indietro