Omer an piemontèis

Pontuala come sempe, l'arvista «Studi Piemontesi» a fa quaranta: quarant'agn ëd vita che për n'arvista a son nen pòchi. E donca 'dcò «Studi Piemontesi» a fa sò aniversare pròpe ant l'agn dël sentsinquantenare dl'Unità ch'a ven an cost nùmer arcordà pa mal da sinch stude (coi ch'a dan l'andan-a): d'Umberto Levra ch'a parla dël Museo Nassional dël Risorgiment, d'Andreina Griseri (serti ritrat d'amportante figure risorgimentaj), ëd Maurizio Sella (la costrussion dl'Italia), 'd Vittorio Marchis (la siensa), d'Andrea Merlotti (ël Vej Piemont ch'as fa region italian-a). L'arcòrd ëd Luciano Tamburini, firmà da Giancarlo Bergami, e d'àutri articoj - come sempe - a fan bela vista: dal Calandra dla Biblioteca Nassional ëd Francesco Mereta a Pier Massimo Prosio ch'a parla dij raport d'Alfieri con ël pitor David. Sensa conté ij ritrat, ij dòcument, j'inedit, le recension, ël notissiare, le segnalassion bin bondose ch'a son sempe na part galupa e anformà. Ma a propòsit d'inedit, ambelessì a ven bin parlé d'un-a bignòla che Milena Contini a l'ha arsussità da le carte 'd Tommaso Valperga Caluso deposità (come le carte 'd Calandra) ant l'Archive dla Biblioteca Nassional ëd Turin. An cost cas sì la notissia e l'é galupa përché as trata d'un tentativ ëd tradussion dij primi vers dl'«Iliade» d'Omero an piemontèis: trantedoi vers ch'a na traduo vintun dl'original. Vers d'ondes sìlabe pì soens troncà e rimà an manera nen pròpe regolar (an tuti ij cas, rimà). Nen da sbrincé le stèile e gnanca da ciucesse le miole dj'òss, ma na còsa ch'a fa gòj përchè ch'a ven a confermé n'interesse për ël piemontèis che la Contini ant soe nòte a giustifica storicament. Combin ch'a-i sarìa 'ncora da sgaté na frisa su doe custion: la prima a l'é an sla richëssa d'un piemontèis ch'a dòvra 'ncora 'l passà lontan e ch'a farà la gòj dij gramàtich; la sconda (bin convint che l'esperiment a l'ha sò sust se as ten cont d'un sentiment dë schers pitòst che d'adatament arzigà an tuta serietà), a sarìa rasoné - për trové na datassion pì precisa - d'un rapòrt possìbil - custion nen secondaria - con la tradussion italian-a dël Monti (Vincenzo Monti), ch'a pudrìa avèj busticà la veuja. Tutun, na veuja nen pròpe mata se l'esperiment a l'é fërmasse squasi sùbit e a l'é nen andàit pì 'n là. ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette ëd La Stampa dij 20 ëd gené dël 2012

Indietro