«Mireio» ëd Frédéric Mistral

A-i é da esse content che l'euvra pì avosà 'd Frédéric Mistral, «Mireio», a sia stàita butà an italian da Sergio Arneodo, ch'a l'é 'l mistralian pì sicur (e dirìa fin-a divòt) tra tuj coj ch'a s'angigno 'd ten-e viva la lenga dël provensal nen mach alpin. Arneodo a l'é poeta dël sò e 'n sël sò, a cudiss soa rason d'esse da sempe e a meritrìa pa mach për sòn tuta la nòsta stima d'òimo. Sensa parësse, ma con n'ardiman e na costansa ch'a l'é pròpe dle përson-e pì pasie e pacifiche (a son nen sempe cole ch'a smìo le pì scrussìe a ten-e bon?), Arneodo a l'é anandiasse e a l'ha fàit sò «rumiage» literari drinta n'euvra dle pì sclinte e dle pì bele 'd tuta la literatura ossitan-a (e ch'as disa pura, come Arneodo a l'ha pì car, provensala). E alora vard-la sì l'edission targà Coumboscuro (pp. 544. s. i. p.). Con doe introdussion ëd Sergi Maria Gilardino e na cita bio-bibliografìa ch'a giuta a orientesse ant la vita 'd Mistral (soe euvre, soa amportansa come pare-fondator dël Félibrige, come poeta e prosator, come ànima dle paròle 'd na lenga cuìja e cudìa ant ij doi volum dël «Tresor dou Félibrige», come Nobel dla literatura e via fòrt). Ma pì che tut con ël sust ëd na tradussion ch'a giuta a intré ant un mond sensa forse-lo. Ël provensal a l'é vist da Mistral come lenga dël pòpol ch'a l'ha an depòsit la tradission dla Provensa, e donca ch'a l'é 'l sìmbol d'un mond rustich e nòbil ansema, pa 'mbastardì, pa 'nflà da lë score lontan ëd j'aveniment dla stòria (e 'n sò Mistral a së slontanava dal cambrada Roumanille, coma l'ha bin sotlignà Fausta Garavini). E Arneodo a lo sa, e a sa viré an italian la stòria dij doi giovo (Mireio e Vincent) ch'as veulo bin. Ma pì che tut a sa conté con man sempia e con sernie giuste 'l paisage dla Provensa, la pian-a dla Crau fin-a al mar, l'arciam dij Félibres che Mistral a arcòrda a un a un, le fior, j'oslèt, ij përfum, le feste, le eve, le neuit (la neuit ëd san Gioan), le lontananse, le gòj e le malinconie, le stòrie, l'«epica» d'un «umble escoulan dóu grand Oumèro» (modest scolé dël gran Omero). E 'd pì a resta difìcil dì 'n tranta righe. Tutun am piass arcordé na cita còsa: na pera butà da l'«Escolo dou Po» (ch'a veul dì Pacòt, Burat, Gasca...) a arcòrda a l'intrada dël camposanto 'd San Pèire che la figura 'd Mireio a l'é ispirà a Madaleno Juvenal, na fija che da sò pais a l'era 'ndàita a fé la serventa an ca Mistral. Tute 'nsema, còse d'un poeta che n'àut poeta an giuta a lese për da bin. ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette ëd La Stampa dij 17 ëd fërvé dël 2012

Indietro