Gramàtica e bon sens

A-i é 'd vòte che ij letor a scrivo për chèich dubi 'd gramatica e a ven bin deje 'l consej 'd pijé 'n man la gramatica 'd Bré, ch'a l'é peuj cola pì tacà a la tradission e a nòstra pratica 'dcò editorial. Ma 'mbelessì veuj pa tan fé custion ëd gramatica, ma pitòst fé custion ëd come dovrela, 'd come fé a nen pijela sempe e mach "a la litra". La gramatica a l'é fàita 'd regole e a fa sò dover ëd ten-e la lenga ant la carzà. Nen mach, për le lenghe dialetaj, ch'a l'han avù scritura - bin intèsis - ma ch'a son pa stàite sostnùe dal podèj e che donca a l'han nen fàit stra o a l'han fane meno 'd lòn ch'a l'avrìo meritasse, ma 'dcò për l'italian e për tute j'àutre lenghe.
Ebin, dit subit che mi veuj pa contradì 'l valor che minca lenga a pija da soa gramatica, veuj tutun gionté che tute le gramatiche a van interpretà e che a l'é 'n nòst dirit - se vuroma nen fesse s-ciav d'un ecess ëd divossion - buté nas e gust për fesse da soj na gramatica 'n pò përsonal, sensa con sòn pretende 'd fé coma ch'as veul: a la stessa manera che dovroma serte paròle e pa d'autre e 'nt le paròle che dovroma mostoma tuta la nòsta cossiensa lenghistica. E sòn diso mach për sotligné che le lenghe ch'as parlo a cambio e che se vuroma che 'l piemontèis a dura, 'ntoca tnì tut sòn bin present. Ma 'd tut sòn parleroma 'ncora.

ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette dLa Stampa dij 27 ëd gené dël 2017


Indietro