Veje reis artrovà an sla Ragnà (Internet)

n° 11, otóber-novèmber 2008, pag. 2
ëd Bepe Sané (Dragonòt)

A-i é na veja stòria ëd famija che i l’avìa sempe sentì conté e che i l’avrìa mai chërdù ëd podèj verifiché ëd përson-a.
An ca as contava che ël frel ëd mè bisnòno a l’era migrà con la famija (a j’ero pare, mare e tre masnà) an Merica. An Merica, pare e mare a j’ero mòrt an pressa (gnun a l’avìa mai savù com) e le tre masnà a j’ero stàite rimpatrià.
Mè bisnòno e soa fomna a l’avìo pijasse le tre masnà e a l’avìo anlevaje ansema a le soe sinch, fin-a a quand che a j’ero podù andé a travajé.
I chërdìo che a fusso migrà an Argentin-a o an tùit ij cas an Merica meridional, përchè la pì part ëd coj che a j’ero migrà dal Piemont a l’avìo pijà cola destinassion lì.

Cheich agn fa, la "Statue of Liberty-Ellis Island Foundation" a l’ha dessidù ëd publiché an sla Ragnà (an Internet) le argistrassion ëd j’ariv ant jë Stat Unì ëd Merica (ël sit a l’é http://www.ellisisland.org).

Ellis Island a l’é l’ìsola ëd Neuva York an dova a j’é la Statua dla Libertà e a l’é an dova a-i rivava ij bastiment ëd coj che a migravo an Merica. Na lej dël Congress dël 1893 a vorìa che tute le përson-e che a rivavo an Merica a fusso argistrà e che a fasèisso ëdcò un pòch ëd quaranten-a.
An vardand j’argistr ëd j’ariv, as vëdd che, an pì che ij dat anagràfich, a vnisìa argistrà se a j’ero bon a lese e a scrive, se a l’avìo ëd sòld e vàire che a n’avìo, se a l’avìo già na destinassion, se cheicun a l’avìa ciamaje, an che stat ëd salute a j’ero, etc.
E tut sossì sensa che gnun-e Caritas o Partì a trovèisso da dì. A l’era mach la manera che jë Stat Unì a l’avìo dasse për controlé la migrassion. Com cit arzultà, an avend argistrà j’ariv, a l’avìo podù rimpatrié le tre masnà che a j’ero restà sensa pare e mare. Com gròss arzult à, coj che a migravo an Merica a ancaminavo da l’ariv a familiarisé con le lej e le regole dël neuv pais. E a j’ero bin orgojos ëd rispeté le neuve lej, përchè an fasend parèj a l’era bel fé antëgresse an ël neuv pais.

Quand che cheich agn fa i l’heu dëscurvì ël sit ëd l’Ellis Island, i son stàit bin sorprèis ëd trové le trasse dël frel ëd mè bisnòno e ëd soa famija. A j’ero rivà ël 3 stèmber 1897, an sla nav "La Touraine" partìa da Le Havre, Paris. Pare e mare a j’ero stàit argistrà com Francesco e Catterina, ëd 41 e 36 agn. Le masnà a j’ero stàit argistrà com Mariana (6 agn), Domenica (3 agn e mes) e "Gppe" (n’ann e mes).
Ël pì cit i l’heu ancora conossulo: a vnisìa a trové mè nòno con na bici a triciclo e a së s-ciamava "Gnusep".


Veje reis artrovà an sla Ragnà (Internet)

Home Page Artìcoj an piemontèis