La "Carta Européa dle Lenghe Regionaj" n° 3, luj-aost 2007, pag. 4 Bepe Sané (Dragonòt) La "Carta Européa dle Lenghe Regionaj" a l’é stàita adotà coma convension dël Consèj d'Euròpa ël 25 ëd giugn dël 1992, butà a disposission për le firme ël 5 ëd novèmber dl’istess ann e a l'é intrà an vigor ël prim ëd mars dël 1998 (d'apress che sinch pais a l’avìo ratificala). Le version ufissiaj dla Carta a son an Anglèis e an Fransèis, tute le àutre a son tradussion nen ufissiaj. Tant a val alora fé la tradussion an piemontèis dij pass pì anteressant. Ant ël "Preàmbol" dla Carta as dis : "An savend che la tùa e la protession dle lenghe regionaj o minoritarie ant ij pais e ant le region d'Euròpa a arpresenta n'amportanta contribussion a la costrussion ëd n'Euròpa basà an sij prinsipi dla democrassìa e dla diversità coltural, ..." E ant l' "Artìcol 1 Definission" as dis : "Për ij but ëd costa Carta : 'lenghe regionaj o minoritarie' a veul dì lenghe che a son : I. dovrà tradissionalment ant un teritòri ëd në stat da sitadin ëd col stat che a formo un grup numericament pì cit dël rest dla popolassion dlë stat; II. diferente da la lenga ufissial dlë stat; a son nen comprèis ni ij dialèt dla lenga ufissial dlë stat ni le lenghe dj'imigrà." Scond la definission dla Carta, ël piemontèis a deuv esse consider à na Lenga Regional. Ëd sicur a rispeta tute le condission stabilìe da la Carta : a l'é nen parlà ant tuta Italia, a l’é diferent da l’italian e, dzor tut, a l'é nen un dialèt dl’italian. Disoma sì na vòta për tute che dialèt dl’italian a son mach le parlà toscan-e e coj che as diso "italian regionaj"; tute le àutre lenghe romanze italian-e a son lenghe derivà diretament dal latin. L'Italia a l'ha firmà la Carta ël 27 ëd giugn dël 2000 ma a l'ha mai ratificala, con tut che a sio bin 21 j’àutri stat che a l'han ratificala, comprèis ël Regn Unì. Parèj ant la lej 482/99 ("Tùa dle minoranse lenghìstiche") la Lenga Piemontèisa a l’é nen arconossùa coma Lenga. E pura a son an tanti che as vempo la boca d'Euròpa e dij "prinsipi dla democrassia e dla diversità coltural", ma quand che as dovrìo aplichesse an sël serio, për esempi për la tùa ëd nòsta Lenga Piemontèisa, as në dësmentìo. Home Page Artìcoj an piemontèis