| Le “lenghe” dël Bòsch dël Mërlin |
Il Micologo n° 135 - ann XLIV, Dzèmber 2012, pag. 3-6
Giuseppe Sanero (Dragonòt)
|
Resumé – L’autor a descriv, an lenga piemontèisa, cheiche Polyporaceae (s.l.) ch'a chërso ant ël Bòsch dël Mërlin.
Riassunto – L’autore descrive, in lingua piemonteee, alcune Polyporaceae (s.l.) che crescono nel Bosco del Merlino.
Résumé – L'auteur décrit, en langue piemontaise, quelques Polyporaceae (s.l.) croissant dans le Bois du Merlin.
Summary – The author describes, in piedmontese language, some Polyporaceae (s.l.) growing in the Merlin’s Wood.
Ël Bòsch dël Mërlin as treuva ant la comun-a ëd Caramagna (CN) a pòca distansa da la stra ciamà
“La Real”; a l’é dividù an doi troncon, ël Bòsch dël Mërlin ver e pròpi e ël Bòsch Cit o Bòsch ëd
la Pica. A l‘é un ëd j’ùltim bòsch planissiaj dël Piemont e a rapresenta un ëd j’ùltim esempi dla
vegetassion boscosa planissial che ant l’época quatërnaria a l’era tìpica dl’antera Pianura
Padan-a. Ël bòsch a l’é posissionà ant na lingera depression natural, che probabilment a l’é ël
let fòssil ëd l’antich fium Tani; a l’é caraterisà da n’adoss motobin àut e fin da ‘d sorziss. A
l’é un bel esempi ëd bòsch ëd rol e chërpo (Quercus robur e Carpinus betulus) con
frasso (Fraxinus excelsior) ant ij pòst ùmid. Àutre piante ch’as fan noté a son j’albron
(Populus sp.), j’orm (Ulmus sp.), j’òbi (Acer sp.), ij ninsolé (Corylus
avellana), le verne (Alnus sp.); an mentre che le gasìe (Robinia pseudoacacia) a
son presente ma a smijo bastansa bin contnùe. Ant j’ùltim agn ël Bòsch dël Mërlin a l’é intrà a fé
part dij Sit d’Interesse Comunitari (SIC IT1160010) e a ancamin-a a esse controlà con dij sistem
ëd gestion forestaj.
A esisto dij censiment ëd le specie animaj e vegetaj dël Bòsch, ma a smija che ël se-tor micològich a sia stàit trascurà. Le specie ëd fonz ch’a l’é pi bel fé ancontré ant ël Bòsch a son le “lenghe” (visadì le Polyporaceae s.l.) da già che con soa consistensa a peulo duré vàire stagion; për ancaminé as parlerà dle specie che për soa dimension a fan bel vëdde.
La specie pi carateristica dël Bòsch a l‘é la Daedalea quercina (L.) Pers. che a chërs an
sle gròsse suche ëd rol, soens a desen-e ëd lenghe ansema. La D. quercina a chërs séssil
(visadì sensa gamba), a mes cercc, ma ràire vire as peul trovesse ressupinà. La surfassa dë dzora
a l’é zonà a cercc, fëltrà, ëd color òcra ciàir. La còsa pi caraterìstica dla D. quercina è
l’é la surfassa ëd sota, sempe ëd color òcra: ij përtus dij tuboj a son largh, da 1 a 4 mm,
motobin iregolar, a forma ëd labirint, dle vire fin a forma ëd lamele (as peul disse ch’a basta
volté la lenga për arconòssla). Ij tuboj a son a në strat sol, dël midem color ëd la surfassa
poroida, spess fin a 4 mm; ël contest a l‘é com la nata, òcra scur, spess fin a 10 mm.
La Perenniporia fraxinea (Bull.) Ryvarden a peul vnì anco’ pi gròssa, ma a l‘é motobin pi
ràira. A l’é stàita trovà doe vire, sempe ai pé ëd le gasìe. La P. fraxinea a chërs séssil,
a mes cercc. La surfassa dë dzora a l’é mai regolar, grotolùa, anvejand a ven sombra neirastra,
con na crosta motobin resistenta ch’as peul praticament nen tajesse mach con un cotel. Ël contest
a l’é lignos (për sessioné ël fonz a-i va na ressia), ëd color crema o òcra ciàir, spess 3 o 4 cm.
Ij tuboj a son a vàire strat, dël midem color dël contest, minca strat a l’é spess fin a 1 cm e a
l’é separà da j’àutr strat da un sutil strat ëd contest. La surfassa ëd sota a l’é ëd color gris
òcra e a ven pi scura con la manipolassion; ij përtus dij tuboj a son motobin fin, 4 o 5 për mm.
La tersa e ùltima gròssa specie ëd lenga ... a son doe: Ganoderma applanatum (Pers.) Pat. e
Ganoderma adspersum (Schulz.) Donk. L’unica possibilità ëd diferensié le doe specie
macroscopicament a l’é quand ij fonz a l’han vàire agn; an col cas, G. applanatum a l’ha jë
strat ëd tuboj separà da dij sutij strat ëd contest. J’àutr caràter macroscòpich a peulo valèj për
tute doe le specie: la surfassa dë dzora a l’é brun-a, maròn tabach fin a nèira anvejand. Ël
contest a l’é brun rossastr, ij tuboj a son dël midem color. Ij bòrd, an mente dla chërsùa, a son
ciàir; la surfassa ëd sota a l’é biancastra bes, a ven scura con la manipolassion. Quand che le
spore a maduro, ël fonz a peul esse coatà da ‘d pover sporal: a smija na drolarìa, ma a l’é mal fé
spieghé com ch’a possa capité.
An tùit ij cas le specie ëd fonz dël Bòsch a son sì nombrose, ch’a meriterìo un censiment complet.
Bibliografìa
Autori vari - Il Bosco del Merlino (Caramagna Piemonte CN):
http://www.storianaturale.org/merlino_1.1.pdf
Città di Racconigi – Valutazione ambientale strategica:
http://www.comune.racconigi.cn.it/comune/marzo_2012/CD2/VAS2-Valutazione-incidenza.pdf
Annarosa Bernicchia - Polyporaceae s.l.: Fungi Europaei
Annarosa Bernicchia – comunicassion dzora a un Forum:
http://www.naturamediterraneo.com/forum/topic.asp?TOPIC_ID=45348
|
|